1- اکثر ما ایرانی ها تخیل را به تفکر ترجیح می دهیم. 2- اکثر مردم ما در هر شرایطی منافع شخصی خود را به منافع ملی ترجیح می دهیم. 3- با طناب مفت حاضریم خود را دار بزنیم. 4- به بدبینی بیش از خوش بینی تمایل داریم. 5-
فیلم ایرانی سیانور
فیلم ایرانی سیانور
موضوع : اجتماعی
سال تولید : ۱۳۹۴
کارگردان : بهروز شعیبی
بازیگران: مهدی هاشمی، هانیه توسلی، پدرام شریفی، بابک حمیدیان، بهنوش طباطبایی، رضا مولایی، فرزین صابونی، فریدون محرابی، سارا توکلی، وحید حبیبیان، وحید رونقی و آتیلا پسیانی
خلاصه داستان : قصه «سیانور» در دهه ۵۰ می‌گذرد و محور اصلی آن زندگی عاشقانه یک زوج است که در آن دوره زمانی به تصویر کشیده میشود.
(این یک داستان نیست!)
برداشت اول:
کنار خیابان ایستاده است و خیره به ماشین هایی که از کنارش عبور می کنند،به فکر فرو میرود.
اگر امروز پول خوبی نصیبش میشد،می توانست برای کودکانش غذای مناسبی تهیه کند.یا شاید می توانست برای مادرش دوا بخرد تا حداقل حالش هر روز بدتر از دیروز نشود.و یا شاید عروسکی برای دختر کوچکش می خرید تا دوستانش بخاطر نداشتن اسباب بازی،او را از بازیهایشان بیرون نکنند.و یا شاید کفش مناسبی برای پسر کوچکش می خرید تا در تیم فوتبال محله راهش بدهند و یا چند دفتر و یک کیف و مانتو برای دختر بزرگترش،تا پیش همکلاسهایش خجالت نکشد...اگر امروز پول خوبی نصیبش میشد...
آر دی سبز رنگی جلویش می ایستد و مردی میانسال در حالی که میخندد و دندانهای زرد و چندش آورش را نمایان می کند، سرش را جلو می آورد و میپرسد:((چند؟))قیمتی را میگوید. مرد سرش را به علامت تایید تکان میدهد و او سوار میشود.
بوی تند عرق و الکل دهان مرد حالش را بد کرده اما چاره ی دیگری ندارد.مرد با همان لبخند چندش آور میگوید:((فقط شرمنده.جای درست و حسابی ندارم)) و پایش را روی پدال گاز فشار میدهد...ماشین تقریبا از شهر خارج می شود.ترس تمام وجودش را دربر گرفته اما فقط سکوت می کند و تصویر کودکانش در ذهنش مجسم میشود.
.........
مرد سوار ماشینش میشود و بدون اینکه ریالی به او بدهد ،در آن دشت تاریک رهایش می کند و با سرعت دور میشود.روی زمین می نشیند و با درماندگی ضجه میزند.
.........
وارد کوچه که می شود نور قرمز رنگ و گردان چراغ آمبولانسی توجهش را جلب می کند.هراس عجیبی تمام وجودش را در بر میگیرد.جلوتر که میرود آمبولانس را جلوی در خانه شان پیدا می کند.با وجودی لبریز از اضطراب و وحشت به طرف خانه می دود.دو نفر با لباس سفید برانکاردی را به طرف آمبولانس حمل می کنند.دختر بزرگش را روی برانکارد می بیند،درحالیکه چشمانش بسته و مچ دستش غرق در خون است...همه با اشک به او خیره شده اند و از نگاهشان ترحم می بارد.همان نگاههایی که تا امروز لبریز از سرزنش و نفرت بود.
کنترل خود را از دست میدهد و روی زمین می افتاد.
برداشت دوم:
خانه آنقدر بزرگ است که بتواند به راحتی جمعیت دویست نفری دخترها و پسرها را به راحتی در خود جای بدهد.حیاط خانه پرشده است از تعداد زیادی از مدل بالاترین ماشین های شهر.صدای بلند موزیک گوش فلک را کرد کرده.در فضای تاریک روشن سالن بزرگ خانه عده ای هماهنگ با موزیک میرقصند و عده ای دیگر مست و سرخوش با هم گپ میزنند.
دختر جوان با لیوانی در دستش روی کاناپه لم داده و به ماجرایی که پسر جوان بغل دستی اش برایش تعریف می کند،گوش میدهد.گهگاهی با صدای بلند قهقهه میزند و بعد صدای خندیدنش چندین ثانیه ادامه پیدا می کند.لباسهای مارک و ساعت و طلاهای ارزشمند و گران قیمتی که به خودش آویزان کرده به طرز آشکاری جلب توجه می کند.دقایقی بعد،پسر دیگری او را به رقص دعوت می کند و او با لیوانی پر و همانطور قهقهه زنان از جایش بلند میشود.و چند دقیقه بعد تر، دست در دست پسری دیگر به طبقه بالا می رود و در حال مستی،از اینکه چند بار نزدیک بود از پله ها بیفتد با صدای بلند می خندد.پله ها که هیچ،حتی پسر را هم نمیتواند درست ببیند.فرقی نمی کند، کیانوش باشد یا اردلان یا سام یا مسعود...درحالیکه به بازوان پسر تکیه می کند،لیوانش را بالا میگیرد و با خنده میگوید:((فقط یکی دیگه برام بریز))
و بعد کنترل خود را از دست میدهد و روی زمین می افتاد.
برداشت سوم:
دختر و پسر کوچکش را در آغوش میگیرد و عاشقانه می بوسد.لحظاتی به همان حالت باقی می ماند تا بیشتر کنارشان باشد و گرمای وجودشان را بیشتر حس کند.صدای قار و قور شکم پسر کوچکش را که می شنود ،حس می کند قلبش را از جا کنده اند و روحش را تکه تکه کرده اند.نگاهی به دختر بزرگترش می اندازد که به حالت قهر گوشه اتاق نشسته و نگاه خیره اش را به آنها دوخته است.با اشاره دست و سرش به او می فهماند که دوست دارد او را هم در آغوش بگیرد اما دختر با بی اعتنایی سرش را به طرفی دیگر بر می گرداند.برای چندمین بار کودکانش را می بوسد و با بغضی که به زحمت آن را فرو می خورد می گوید:((زود بر میگردم.براتون یه غذای خوب میارم)).صدای سرفه های شدید مادرش بلند می شود.کودکانش را رها می کند و همانطور که نگاهش را به مادرش دوخته،دوباره می گوید:((زود بر میگردم)).
عده ای از همسایه ها که توی کوچه جمع شده اند، به محض خروجش از خانه صدای پچ پچ ها و نگاههای معنی دارشان را آغاز می کنند.با عجله از کنارشان رد میشود.و از کنار پسر های جوانی که بی پروا متلک بارانش می کنند، و از کنار بقال کوچه که طبق معمول با دیدنش سرفه های تصنعی سر می دهد،عبور می کند.
کنار خیابان می ایستد و خیره به ماشین هایی که از کنارش عبور می کنند،به فکر فرو میرود.دختر جوانی با ظاهری آراسته و سوار بر ماشینی مدل بالا توجهش را جلب می کند.دختر کلافه از آنهمه ترافیک با ناخن های بلندش روی فرمان ماشین ضرب میگیرد و به مهمانی آن شب فکر می کند.به هیچ عنوان دوست ندارد دیر برسد.
نگاه دختر لحظاتی به نگاه زن گره می خورد...
زن و دختر جوانی کنارش ایستاده اند و در حالیکه نگاه حسرت بار و تحسین آمیزشان را به دختر داخل ماشین دوخته اند، زیر لب درباره او حرف میزنند.
آر دی سبز رنگی جلویش می ایستد و مردی میانسال در حالی که میخندد و دندانهای زرد و چندش آورش را نمایان می کند، سرش را جلو می آورد و میپرسد:((چند؟))قیمتی را میگوید.مرد سرش را به علامت تایید تکان میدهد و او سوار میشود.
دختر نگاهش را از او میگیرد و پایش را روی پدال گاز فشار میدهد و با سرعت می رود...
عاشقی که فاحشه شد
پسر گفت: اگر می خواهی با هم بمانیم باید همه جوره با من باشی
دخترک که به شدت پسر را دوست داشت گفت: باشه عزیزم هر چه تو بگویی.
پسرک دختر را عریان کرد، دختر آرام... میلرزید ولی سخن نمی گفت می ترسید عشقش ناراحت شود... پسرک مانند ابری سیاه بدن د...ختر را به آغوش کشید و بدون کوچکترین بوسه شروع کرد... دخترک آهی کشید و پسرک مانند چرخ خیاطی بالا و پایین می شد... دخترک بدنش می سوخت ولی صدایی نمی آمد...
پسرک چند تکان خورد و در کنار دخترک افتاد، دختر با لبخند گفت: آرام شدی عروسکم؟؟؟
پسرک آرام خندید، لباسهایش را پوشید و رفت...
دخترک ساعتی بعد تلفن را برداشت و زنگ زد و گفت: سلام عشقم
ولی پسرک مانند همیشه نبود و تنها گفت: دیگر به من زنگ نزن و قطع کرد...
دخترک عروسکش را بغل گرفت و در کنج اتاقش آرام گریست...
چند سال گذشت... تبریک می گویم به پسرک! همان دخترک زیبا شد فاحشه قصه ما
- فاحشه سیگارم تمام شده تو سیگار داری؟
فاحشه آرام می گوید: چرا به دیگران نگفتی به جرم عاشق شدن فاحشه شدم؟
پسرک محکم تر سیگار می کشد
راز
شاید دیگر پس از این
قلمم را بسپارم به دست « باد»
او به جای من شعر بگوید
شاید دیگر پس از این
تنها «باد»
نشانی
برف و
باران و
شعله‌ی
عشق تازه‌ام را بداند .
مرداب
دگر از وحشت مرداب، خودم دلگیرم
به خدا منتظر فرصت یک تغییرم
من اگر برکه صفت ماندم و دریا نشدم
چه کنم بسته تقدیرم و بی تقصیرم
مگذارید دگر بر سر راهم تله ای
من خودم بی تله در دام خودم زنجیرم!
وصیت یک سرباز
این وصیت‌نومه‌ی منه ! مادر !
از تو شیکم‌ِ یه کوسه بَرات می‌نویسمش !
کوسه‌یی که تو اَروند به دنیا اومده وُ
شاید یه روز بیفته تو تورِ ماهیگیرای بندر قاسمیه ، یا چتله وُ دِیلم...
این جنگ‌ِ لعنتی فقط واسه کوسه‌ها برکت داشت !
اونا رُ از تموم‌ِ اقیانوسای دُنیا کشوند این‌جا !
می‌گن بوی خون‌ِ آدمی‌زاد کوسه‌ها رُ مَس می‌کنه !
من به این حرف ایمون دارم !
آخه با یه گولّه تو سینه رو آب شناور بودم
که یهو دیدم تو دِل‌ِ یه کوسه‌ی پونزده مِتری‌اَم !
قول بده به وصیتم عَمَل کنی ! مادر !
بدون من واسه دفاع از حرمت‌ِ گیسای سفیدِ تو رفتم جبهه ،
وَگَرنه هیچ خاکی ارزش‌ِ این‌ُ نداره که یه آدم بَراش بمیره !
خاک فقط وقتی قیمتی می‌شه که ،
روش بذر بپاشی‌ُ آبش بِدی‌ُ محصول درو کنی !
(یعنی کاری که کشاورزا رو زمینا می‌کنن !)
قول بِده بَرام گریه کنی ! مادر !
آخه گریه داره دونستن‌ِ این که ،
پاره‌ی تن‌ِ آدم‌ُ یه کوسه پاره پاره کرده !
قول بِده نذاری برادرام زیرِ طوق‌ِ اربابی بِرَن !
نباید کسی از عَرَق‌ِ پیشونی‌ِ ما نون درآره !
ما تازه تاج‌ِ شاه‌ُ از سَرِش برداشته بودیم ،
تازه می‌خواستیم ببینیم آزادی چه مزّه‌یی داره ،
تازه داشتیم دوست‌ُ دُشمن‌ُ می‌شناختیم که یهو جنگ شُد !
اَمون از این عربای لعنتی !
همیشه نفس کشیدن‌ُ حروم‌ِ ما کردن !
همیشه‌ی این تاریخ‌ِ تِرِکمون !
همیشه‌ی این تاریخ...
قول بده برادرم این تاریخ‌ِ لعنتی‌ُ عَوَض کنن !
نذارن مث‌ِ همیشه ،
یکی عَرَق بریزه وُ یکی دیگه همه چی‌ُ بالا بِکشه !
نذارن کس‌ِ دیگه‌یی واسه‌شون تصمیم بگیره !
نذارن کسی دستش‌ُ جلو لَبای اونا بگیره واسه بوسیدن !
ما واسه همین چیزا شاه‌ُ کلّه‌پا کردیم دیگه !
بِهِم قول بده ! مادر !
قول بِده نذاری خَم شه زانوهاشون !
نذاری چشمشون به دهن‌ِ یکی دیگه باشه وُ
مث‌ِ یه گلّه بُز هَر جا که می‌گه بِرَن !
قول بده نذاری کسی با خونم رو دیوارا شعار بنویسه !
نذاری اِسمم‌ُ بذارن رو کوچه‌مون !
این کارا هیچّی رُ عَوَض نمی‌کنه !
من کوچه‌مون‌ُ به همون اِسم‌ِ نسترن دوس دارم !
نسترن ، نسترن... نسترن اِسم‌ِ دخترِ همسایه‌ی سه تا خونه اون‌وَرتَرمون بود !
چشماش مث‌ِ شبای چهارشنبه‌سوری برق می‌زَد !
یادم نمی‌ره اون چراغا ، اون فِشفشه‌ها ، اون آتیشا...
ستاره‌های آسمون‌ِ جبهه ،
چشمای نسترن‌ُ یادم می‌نداخت !
حتّا شبای عملیاتَم که دَم به دَم خُمپاره می‌اومدُ
منوّرا آسمون‌ُ عینهو روز روشن می‌کردن ،
من تو فکرِ برق‌ِ چشمای نسترن بودم !
حالا اِسم‌ِ به این قشنگی رُ از رو اون کوچه بردارن که چی؟
که یکی رفته تا هزارتا دیگه بمونن‌ُ زنده‌گی کنن؟
خُب این رسم‌ِ آدمی‌زاده !
پَس کلمه‌ی ایثار
ـ که این روزا به دهن‌ِ هَر اُزگَلی میاد ـ یعنی چی؟
مگه ما خُل بودیم تنمون‌ُ سپرِ سُرب‌ِ داغ کنیم؟
مگه خُل بودیم بزنیم به اَروندُ
ترکش بخوریم‌ُ شام‌ِ کوسه‌ها بشیم؟
ما این کارا رُ نکردیم که یکی دیگه بیادُ
پوتینامون‌ُ پاش کنه وُ
با لَگَد بزنه تو دهن‌ِ هَِر کی سوال داره !
نذار عکسم‌ُ رو دیوارِ هیچ گُذری نقّاشی کنن ! مادر !
اگه میل‌ِ من باشه که می‌گم ،
رو تموم‌ِ دیوارای شهر
عکس‌ِ چشمای نسترن‌ُ بِکشن !
نذار ما رُ چماق کنن تو سَرِ این جماعت !
نذار بازی بِدن اون همه غیرت‌ُ !
نذار از پسرات تابلوی تبلیغاتی بسازن !
اونا اگه دِل داشتن ، کنارِ من تو دِل‌ِ این کوسه بودن ،
نه اون بالا مالاها !
به وصیتم عمل کن ! مادر !
اینا تنها حرف‌ِ من نیس !
حرف‌ِ خیلیای دیگه‌س !
تو اقیانوسای دُنیا کوسه‌های زیادی زنده‌گی می‌کنن ،
که پلاک‌ِ سربازای ایرونی تو شیکماشونه !
زندگی
۱- من زندگی را دوست دارم
ولی از زندگی دوباره می ترسم!
دین را دوست دارم
ولی از کشیش ها می ترسم!
قانون را دوست دارم
ولی از پاسبان ها می ترسم!
عشق را دوست دارم
ولی از زن ها می ترسم!
کودکان را دوست دارم
ولی از آینه می ترسم!
سلام را دوست دارم
ولی از زبانم می ترسم!
من می ترسم ، پس هستم
این چنین می گذرد روز و روزگار من
من روز را دوست دارم
ولی از روزگار می ترسم
۲ – چه مهمانان بی دردسری هستند مردگان
نه به دستی ظرفی را چرک می کنند
نه به حرفی دلی را آلوده
تنها به شمعی قانعند
و اندکی سکوت…
۳- درختان می گویند بهار
پرندگان می گویند ، لانه
سنگ ها می گویند صبر
و خاک ها می گویند مصاحب
و انسان ها می گویند «خوشبختی»
امّا همه ی ما در یک چیز شبیهیم ،
در طلب نور !
ما نه درختیم
و نه خاک .
پس خوشبختی را با علم به همه ی ضعف هامان در تشخیص ،
باید در حریم خودمان جستجو کنیم …
۴- کهکشانها کو زمینم؟
زمین کو وطنم؟
وطن کو خانه ام؟
خانه کو مادرم؟
مادر کو کبوترانم؟
من گم شدم در تو یا تو گم شدی در من ، ای زمان؟…
۵- در انتهای هر سفر
در آیینه
دار و ندار خویش را مرور می کنم
این خاک تیره این زمین
پاپوش پای خسته ام
این سقف کوتاه آسمان
سرپوش چشم بسته ام
اما خدای دل
در آخرین سفر
در آیینه به جز دو بیکرانه کران
به جز زمین و آسمان
چیزی نمانده است
گم گشته ام ‚ کجا
ندیده ای مرا ؟
۶- نیم ساعت پیش ،
خدا را دیدم قوز کرده با پالتوی مشکی بلندش
سرفه کنان در حیاط از کنار دو سرو سیاه گذشت
و رو به ایوانی که من ایستاده بودم آمد ،
آواز که خواند تازه فهمیدم ،
پدرم را با او اشتباهی گرفته ام !
۷- ما چیستیم ؟!
جز ملکلولهای فعال ذهن زمین ،
که خاطرات کهکشان هارا
مغشوش میکند!
۸- بی تو
نه بوی خاک نجاتم داد
نه شمارش ستاره ها تسکینم
چرا صدایم کردی
چرا ؟
سراسیمه و مشتاق
سی سال بیهوده در انتظار تو ماندم و نیامدی
نشان به آن نشان
که دو هزار سال از میلاد مسیح می گذشت
و عصر
عصر والیوم بود
و فلسفه
۹- و رسالت من این خواهد بود
تا دو استکان چای داغ را
از میان دویست جنگ خونین
به سلامت بگذرانم
تا در شبی بارانی
آن ها را
با خدای خویش
چشم در چشم هم نوش کنیم
۱۰- شب در چشمان من است
به سیاهی چشمهایم نگاه کن
روز در چشمان من است
به سفیدی چشمهایم نگاه کن
شب و روز در چشم های من است
به چشمهایم نگاه کن
پلک اگر فرو بندم
جهانی در ظلمات فرو خواهد رفت
۱۱- به من بگویید
فرزانه گانِ رنگ بوم و قلم
چگونه
خورشیدی را تصویر می کنید
که ترسیمش
سراسر خاک را خاکستر نمی کند ؟
۱۲- انسانم !
ساکت ، چون درخت سیب !
گسترده ، چون مزرعه ی یونجه !
و بارور ، چون خوشه ی بلوط !
به جز خداوند ،
چه کسی شایسته ی پرستش من خواهد بود ؟!
۱۳- میزی برای کار ،
کاری برای تخت ،
تختی برای خواب ،
خوابی برای جان ،
جانی برای مرگ ،
مرگی برای یاد ،
یادی برای سنگ ،
این بود زندگی …
۱۴- نیستیم !
به دنیا می آییم
عکس ِ یک نفره می گیریم !
بزرگ می شویم ،
عکس ِ دو نفره می گیریم !
پیر می شویم ،
عکس ِ یک نفره می گیریم …
و بعد
دوباره باز
نیستیم
۱۵- بی شک جهان را به عشق کسی آفریده اند ،
چون من که آفریده ام از عشق
جهانی برای تو !
۱۶- ما
در هیأت پروانه ی هستی
با همه توانایی ها و تمدن هامان شاخکی بیش نیستیم !
برای زمین ، هفتاد کیلو گوشت با هفتاد کیلو سنگ تفاوتی ندارد
یادمان باشد کسی مسئول دلتنگی ها و مشکلات ما نیست
اگر ردپای دزدِ آرامش و سعادت را دنبال کنیم
سرانجام به خودمان خواهیم رسید.
۱۷- خورشید جاودانه می درخشد در مدار خویش
ماییم که پا جای پای خود می نهیم و غروب می کنیم
هر پسین
این روشنای خاطر آشوب در افق های تاریک دوردست
نگاه ساده فریب کیست که همراه با زمین
مرا به طلوعی دوباره می کشاند ؟